Ιλιάδα Α 350-431 α

Α 350-431 α Η συνάντηση Αχιλλέα – Θέτιδας

1.       Ο Αχιλλέας, αν και είναι ομηρικός ήρωας, κλαίει. Παρουσιάζεται από τον Όμηρο ως ένας φυσιολογικός άνθρωπος, με ανθρώπινες αδυναμίες. Δεν ντρέπεται να δείξει στη μητέρα του την αδυναμία του και να ζητήσει βοήθεια. Τα δάκρυά του οφείλονται στην προσβλημένη του τιμή και στη μοναξιά που νιώθει, καθώς απομακρύνθηκε από όλους τους άλλους Αχαιούς. Είναι δάκρυα που ζητούν εκδίκηση.

2.       Το περιεχόμενο της δέησής του:  στην προσευχή του κυριαρχεί η έννοια της τιμής: τιμήν, τιμήσει, ατίμασεν. Προαισθάνεται  ότι θα πεθάνει νέος (κοντόχρονος) και ότι ως αντιστάθμισμα  θεωρεί τη δόξα, την οποία όμως τώρα  στερείται! Τονίζει την  υποχρέωση του Δία να τον τιμήσει! Παραπονιέται για την ατίμωση, τη στέρηση του δώρου! Δεν τον θλίβει η σύντομη ζωή αλλά η ηθική μείωση και ατίμωση που υφίσταται με τη βίαιη αφαίρεση του δώρου του. Η προσευχή γίνεται στο ακρογιάλι, για να είναι μόνος του και επειδη απευθύνεται  στη μητέρα του, η οποία είναι θεότητα που κατοικεί στα βάθη της θάλασσας.

3.       Η Θέτιδα είναι η πιο κατάλληλη θεά για να μεταφέρει το αίτημα του Αχιλλέα στο Δία, καθώς

 Α) είναι η μητέρα του και θα τον υπερασπιστεί καλύτερα  β) της χρωστάει χάρη ο   Δίας αφού, τον έσωσε όταν οι άλλοι θεοί πήγαν να τον δέσουν, η Θέτιδα έφερε τον Βριάρεω ως φρουρό του Δία (δίκαιο προσφοράς και ανταπόδοσης).

4.  Ο λόγος του Αχιλλέα: α. στίχοι 365-393: αφηγείται συνοπτικά τα γεγονότα, τονίζοντας την ασέβεια και αυταρχικότητα του Αγαμέμνονα, τονίζοντας τη δική του πρωτοβουλία και κρύβοντας την δική του αυθάδεια προς τον Αγαμέμνονα (υποκειμενικότητα)  β. 394-414: λέει το αίτημά του:  προστάτευσε εσύ το καλό παιδί σου,  ακρόγιαλα τους Αχαιούς να κλείσει (ο Δίας) να σφάζονται, να μάθει και ο Αγαμέμνων πόσο ετυφλώθη να με αψηφά).

Ο λόγος του αποτελεί επανάληψη: ο Αχιλλέας αφηγείται γεγονότα που οι ακροατές ήδη γνωρίζουν γιατί α. θα ξαλαφρώσει λέγοντας  τον πόνο του στη μητέρα του, β. παρουσιάζει τη δική του εκδοχή των γεγονότων τονίζοντας άλλα και παραλείποντας άλλα, γ. στηρίζει το αίτημά του και δεν αφήνει να ξεχαστεί το θέμα της σύγκρουσης με τον Αγαμέμνονα.

Ήθος Αχιλλέα: εμφανίζεται μόνος, απομονωμένος, να κλαίει. Έχει ανάγκη  βοήθειας, δεν ντρέπεται να δείξει τα συναισθήματά του. Παραμερίζεται για λίγο το ηρωικό του στοιχείο, για να φανεί ότι είναι ευάλωτος και χρειάζεται την παρηγοριά ενός αγαπημένου προσώπου. Παρουσιάζει με υποκειμενικόητα τα γεγονότα στη μητέρα του και απαιτεί εγωιστικά να ικανοποιηθεί, εκδικητικός, γεμάτος μίσος, σκληρός, δεν διστάζει να ζητήσει τη θυσία των Αχαιών για να ικανοποιήσει την ανάγκη του για τιμή. Ειρωνικός: να σφάζονται για να χαρούν το βασιλιά τους όλοι.

5. Προοικονομία: 354-355: προοικονομείται ότι ο Αχιλλέας θα ζητήσει από τη Θέτιδα να μεσολαβήσει για χάρη του στο Δία. .

                               394:  αν δύνασαι, προστάτευσε συ το καλό παιδί σου, όπου προοικονομείται η βοήθεια της Θέτιδας προς τον Αχιλλέα.

    396-403: εφόσον η Θέτιδα έχει κάνει χάρη στο Δία, αυτός οφείλει να της ανταποδώσει τη χάρη ικανοποιώντας ό,τι ζητά ο Αχιλλέας.

                              410-413: ακρόγιαλα να κλείσει τους Αχαιούς, να σφάζονται, να μάθει και ο Αγαμέμνων: προοικονομείται η επίθεση των Τρώων στα πλοία των Αχαιών.

6.  Επιβράδυνση 424-427: ο Δίας μετά ημέρες δώδεκα στον Όλυμπο θα γύρει. Ο ποιητής απομακρύνει τη συνάντηση Θέτιδας – Δία γιατί οι θεοί απουσιάζουν. Η απουσία θα κρατήσει 12 ημέρες (πολλαπλάσιο του 3). Ο ποιητής το χρόνο αυτό θα τον γεμίσει με άλλα γεγονότα. Η επιβράδυνση αυτή χρειάζεται για να καλλιεργήσει το ενδιαφέρον και την αγωνία του ακροατή αλλά και του ίδιου του Αχιλλέα. και οι δυο  αγωνιούν να πληροφορηθούν ποια θα είναι η απόφαση του Δία.

7  Ανθρωπομορφισμός θεών:  Η Θέτιδα αναδύεται με τρόπο «θαυμαστό» (επιφάνεια θεού) μέσα από το κύμα. Εμφανίζεται ανθρώπινη (ανθρωπομορφισμός)    ως    μάνα που τρέχει στο κλάμα του παιδιού της, στοργική, τρυφερή, ακούει με  προσοχή το γιο της,  υποφέρει  γιατί το παιδί της υποφέρει, θυμάται τη γέννηση και το μεγάλωμά του, δέχεται να τον βοηθήσει χωρίς να αναρωτηθεί αν ο γιος της έχει δίκιο ή έχει άδικο, θρηνεί για τη μοίρα του, εύχεται να μείνει μακριά από την μάχη. Η  Θέτιδα ως θεά: έρχεται από τη θάλασσα σαν ομίχλη, γνωρίζει τα πάντα, ξέρει για το μέλλον του Αχιλλέα, βοήθησε το Δία, ανεβαίνει στον Όλυμπο στην κατοικία των θεών. Παρά τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά είναι συγκρατημένη και διατηρεί την αξιοπρέπειά και την επιβλητικότητα που ταιριάζουν σε μια θεότητα.