Powered By Blogger

Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017

ΙΛΙΑΔΑ ΡΑΨΩΔΙΕΣ Σ, Τ, Χ, Ω.

Ραψωδία Σ 478-616

Περίληψη

                Ο θεός Ήφαιστος κατασκευάζει την ασπίδα του  Αχιλλέα. Απεικονίζει πάνω της τη γη, τον ουρανό, τη θάλασσα, τον ήλιο, τη σελήνη και τα αστέρια.
                Στη συνέχεια απεικονίζει  δύο ανθρώπινες πολιτείες. Στην πρώτη απεικονίζει μια σκηνή γάμου και μια σκηνή από την αγορά στην οποία γίνεται μια δημόσια δίκη.  Στην δεύτερη πολιτεία γίνεται πόλεμος. Παρουσιάζεται η πολιορκία μιας πόλης στην οποία γίνονται διαπραγματεύσεις, οι αντίπαλοι στήνουν καρτέρι και ακολουθεί συμπλοκή ενώ συμμετέχουν και οι θεοί Αθηνά και Άρης καθώς και η Έρις, ο Κυδοιμός και η Μοίρα.      
                Στη συνέχεια ο Ήφαιστος διακόσμησε την ασπίδα με σκηνές από την αγροτική δραστηριότητα των ανθρώπων. Παρουσίασε το όργωμα, το θερισμό και τον τρύγο με τα τραγούδια του.
                Μετά παρουσίασε δυο σκηνές από την ζωή των κτηνοτρόφων. Σε μια βοσκή βοδιών επιτίθενται δυο λιοντάρια και αρπάζουν έναν ταύρο ενώ οι βοσκοί με τα  σκυλιά προσπαθούν να τα απομακρύνουν. Στη δεύτερη απεικόνισε μια στάνη με πρόβατα σε ένα ωραίο λαγκάδι.
                Τέλος, έβαλε στην ασπίδα ένα χορό στον οποίο χόρευαν αγόρια και κορίτσια είτε σε σειρά είτε αντικριστά  ενώ ο αοιδός έπαιζε την κιθάρα και ο λαός παρακολουθούσε τριγύρω.
                Κυκλικά από όλα αυτά απεικόνισε τον μεγάλο Ωκεανό. Αφού ολοκλήρωσε την ασπίδα ο Ήφαιστος κατασκεύασε τον θώρακα, το κράνος και τις περικνημίδες. Στη συνέχεια τα έδωσε στη Θέτιδα κι εκείνη μετέφερε τα αστραφτερά όπλα από τον Όλυμπο στον Αχιλλέα.

Οι σκηνές της ασπίδας του Αχιλλέα έχουν επίκεντρο τον πολιτισμένο άνθρωπο.
Μια πόλη σε καιρό ειρήνης
(δυο βασικοί θεσμοί της πολιτισμένης κοινωνίας): ο γάμος και το δικαστήριο 
·         Σκηνή ενός γάμου
·         Σκηνή μιας δίκης
Μια πόλη σε καιρό πολέμου
(τα άγρια ένστικτα των ανθρώπων, ο πολιτισμός εκφράζεται στις μεθόδους πολέμου και στα όπλα)
·         Οι εχθροί πολιορκούν την πόλη
·         Οι πολιορκούμενοι αντιδρούν με ενέδρα
·         Πολύνεκρη μάχη
Γεωργική  ζωή (ο πολιτισμένος άνθρωπος καλλιεργεί με σύστημα τη γη, έχει τα κατάλληλα εργαλεία και απαλύνει το μόχθο με τη διασκέδαση)
·         Όργωμα
·         Θερισμός
·         Τρύγος
Κτηνοτροφική ζωή (ο πολιτισμένος άνθρωπος οργάνωσε την κτηνοτροφία ώστε να έχει τροφή και πρώτες ύλες)
·         Κοπάδι βοδιών
·         Κοπάδι αρνιών
Χορός (δείχνει την ανάπτυξη των καλών τεχνών και το ανώτερο επίπεδο της κοινωνικής ζωής του πολιτισμένου ανθρώπου. Λινά ρούχα, χρυσά όπλα, μουσική, ποίηση, χορός )
·         Ομάδα νέων χορεύει
·         Ο αοιδός παίζει κιθάρα
·         Ο κόσμος παρακολουθεί

Η τεχνική του Ηφαίστου και το επίπεδο ανάπτυξης του υλικού πολιτισμού.
Η κατασκευή της ασπίδας δείχνει πως στην ομηρική εποχή είχαν αναπτύξει την μεταλλουργία. Ο τεχνίτης έχει επιδεξιότητα στην κατασκευή της ασπίδας αλλά και στην περίτεχνη διακόσμηση με ανάγλυφες διακοσμήσεις που δείχνουν υψηλό επίπεδο τεχνικής.
Η ασπίδα είναι δυνατή και μεγάλη. Έχει τριγύρω τριπλό λαμπρό κύκλο, δηλαδή η περιφέρειά της έχει τρεις διακοσμητικές ζώνες. Έχει πέντε μεταλλικές στρώσεις: πέντε δίπλες. Χρησιμοποιεί χρυσό για ορισμένες λεπτομέρειες : η Αθηνά και ο Άρης με χρυσά τα ενδύματα.  Κασσίτερο και χάλυβα: και λάκκον από χάλυβα και κασσιτέρου φράκτην έσυρε γύρω. Και οι ταύροι επλασθήκαν χρυσού και κασσιτέρου ακόμη.  Ασήμι: που απ’ αργυρούς κρεμιόταν τελαμώνες. Κράνος στερεόν καλότεχνο με ολόχρυσο στην κορυφήν τον λόφον και από λεπτόν κασσίτερον μορφώνει τις κνημίδες.
Οι διακοσμητικές εικόνες τοποθετούνται από το κέντρο προς την περιφέρεια. Τελευταίον απεικονίζει τον Ωκεανό στον κύκλον της ασπίδος.

Ένας τυπικός πόλεμος της ηρωικής εποχής και οι ομοιότητές του με τον ιλιαδικό πόλεμο Σ 508-539
Οι φάσεις του πολέμου
Ø  Πολιορκία της πόλης
Ø  Πολεμικό συμβούλιο
Ø  Διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους αντιπάλους
Ø  Οι κάτοικοι της πόλης αρνούνται και αντιστέκονται
Ø  Τα γυναικόπαιδα και οι γέροντες αναλαμβάνουν  να φυλάξουν τα τείχη
Ø  Τειχοσκοπία
Ø  Οι πολιορκημένοι εξορμούν κρυφά με συμμετοχή της Αθηνάς και του Άρη
Ø  Οργανώνουν ενέδρα
Ø  Επιτίθενται στα κοπάδια των πολιορκητών
Ø  Γίνεται πολύνεκρη μάχη
Ø  Στη μάχη συμμετέχουν η Έριδα, ο Κυδοιμός και η Μοίρα.
Η σκηνή του πολέμου της ασπίδας είναι μικρογραφία του Τρωικού πολέμου με πολλά κοινά σημεία.
Οι εικόνες δεν είναι στατικές αλλά μοιάζουν με μικρές αφηγήσεις (κίνηση, δράση, ήχοι, συναισθήματα, σκέψεις).
Σκηνή του γάμου: οι συγγενείς κινούνται σε πομπή που συνοδεύει τη νύφη, ακούγεται το τραγούδι του γάμου, ο υμέναιος, οι γυναίκες από τα παράθυρα παρακολουθούν με θαυμασμό.
Σκηνή του τρύγου: αγόρια και κορίτσια μεταφέρουν τα σταφύλια μέσα στο αμπέλι, ακούγεται η κιθάρα και το τραγούδι ενός αγοριού και το τραγούδι των τρυγητών.
Στη σκηνή του χορού: αγόρια και κορίτσια χορεύουν αντικριστά ή πιασμένα σε σειρά, ο λαός που παρακολουθεί χαίρεται ενώ ακούγεται η κιθάρα του αοιδού.

Ο ποιητής επιφυλάσσει σημαντική θέση για τον εαυτό του και προβάλλει την αξία του. Η θέση των αοιδών στην ομηρική κοινωνία.
                Στους στίχους 603-604  ο ποιητής παρουσιάζει τον εαυτό του: βρίσκεται ανάμεσα στους νέους που χορεύουν συνοδεύοντας με την κιθάρα και το τραγούδι του τους χορευτές. Διαλέγει την πιο ευχάριστη σκηνή για να δηλώσει την παρουσία του. Στην Οδύσσεια ο Όμηρος παρουσίασε τον Δημόδοκο ως πολύ αγαπητό στο λαό να τιμάται ως ήρωας. Με το τραγούδι του συγκινεί τον Οδυσσέα και τον κάνει να ξεσπάσει σε κλάμα.
                Οι αοιδοί τραγουδούσαν με συνοδεία κιθάρας σε δημόσιους χώρους ή στις αυλές βασιλιάδων και ευγενών. Έψαλλαν τα κατορθώματα ανθρώπων και ηρώων. Εμπνέονται από τη Μούσα και θεωρούνται «θείοι» δηλαδή η έμπνευσή τους δίνεται από το θεό. Έπρεπε να έχουν γερή μνήμη για αν απομνημονεύουν χιλιάδες στίχους και ταλέντο για να ψυχαγωγούν τους ακροατές τους.
Αντιθέσεις
Σύμπαν – ανθρώπινος πολιτισμός/ Ειρήνη – πόλεμος /Πόλη – ύπαιθρος/Ο κίνδυνος του πολέμου – οι χαρές της ειρηνικής ζωής /Βία – γαλήνη
Η περιγραφή της ασπίδας από άποψη τεχνικής αποτελεί επιβράδυνση. Ο ποιητής διαλέγει να χαλαρώσει τον ακροατή με σκηνές από την ανθρώπινη ζωή για να τον απομακρύνει από τον πόλεμο και την ατμόσφαιρα πένθους μετά το θάνατο του Πάτροκλου.  Την ασπίδα αυτή που αναπαριστά τη ζωή θα πάρει μαζί του ο Αχιλλέας καθώς βαδίζει προς το θάνατο: «όσο πιο όμορφη είναι η  ζωή που λάμπει στην ασπίδα, τόσο πιο πολύς ο πόνος για τον πολεμιστή που την κρατά, σαν είναι να πεθάνει».







Τ  1-75
Να ηθογραφήσετε τον Αχιλλέα ( περιγράψτε και αξιολογήστε τη συμπεριφορά και τη δράση του από τα λόγια του, τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του και τις πράξεις του). Η ηθογράφησή του να γίνει σε τρία επίπεδα:
Α. Από τη συμπεριφορά του προς τον νεκρό φίλο του
Β. Από τα λόγια και τη συμπεριφορά του προς τη μητέρα του, τη Θέτιδα
Γ. Από τα λόγια του στη συνέλευση των Αχαιών.

Α.  Κλαίει πικρά για τον Πάτροκλο, είναι φίλος πιστός, αφοσιωμένος.  Εχόχλασεν μέσα του η οργή: είναι αποφασισμένος να εκδικηθεί το θάνατο του φίλου του. Αποφασίζει να αρματωθεί για να εκδικηθεί. Αγωνιά για το σώμα του νεκρού Πάτροκλου.

Β. Υπάκουος στην Θέτιδα. Βιάζεται να εκτελέσει τις  εντολές της. Την ευχαριστεί για τα όπλα. Είναι πολύ χαρούμενος για τη νέα του πανοπλία. Ευγνωμονεί τη μητέρα του για αυτά. Εκτιμά την πανοπλία και αναγνωρίζει τη μεγάλη της αξία.

Γ. Στη συνέλευση εμφανίζεται ώριμος και υπεύθυνος ηγέτης. Αναγνωρίζει τα λάθη του και εμφανίζεται μεγαλόψυχος.   Συμπεριφέρεται με ευγένεια και σεβασμό προς τον Αγαμέμνονα. Δέχεται τα δώρα του. Αποφασιστικός, βιάζεται να αρχίσει ο πόλεμος.





Χ 247-394
Περίληψη
                Ο Έκτωρ  αντιμετωπίζει τον Αχιλλέα. Δηλώνει πως  δεν θα τραπεί σε φυγή μπροστά του αυτή τη φορά. Του ζητά να συμφωνήσουν πως θα σεβαστεί ο καθένας το σώμα του άλλου και δεν θα το σκυλεύσει, αν είναι ο νικητής. Ο Αχιλλέας απαντά πως δεν κάνει συμφωνίες μαζί του, γιατί τον μισεί και είναι έτοιμος να τον εξοντώσει.
                Ο Αχιλλέας πετά το κοντάρι του αλλά ο Έκτωρ το αποφεύγει σκύβοντας. Με τη σειρά του έριξε το κοντάρι του αλλά απέτυχε. Ζήτησε από το Δηίφοβο άλλο κοντάρι. Όταν είδε πως ο Δηίφοβος είχε φύγει, συνειδητοποίησε πως η θεά  Αθηνά τον εξαπάτησε και ότι πλησιάζει η ώρα του θανάτου του. Αποφασίζει να αγωνιστεί γενναία.
                Ο Έκτωρ επιτίθεται στον Αχιλλέα με το ξίφος όμως εκείνος τον απωθεί με την ασπίδα του. Ο Αχιλλέας, τότε, τινάζει το κοντάρι του προς τον Έκτορα, αναζητώντας να τον πληγώσει σε σημείο ακάλυπτο από την πανοπλία. Τον χτυπά ανάμεσα στον τράχηλο και στον ώμο και τον διαπερνά.
                Ο Αχιλλέας του λέει λόγια εκδίκησης όμως ο Έκτωρ  τον παρακαλεί να  δώσει το σώμα του  στους γονείς του  παίρνοντας ως αντάλλαγμα χρυσό και χαλκό, για να τον θάψουν όπως πρέπει. Ο Αχιλλέας δηλώνει με σκληρότητα ότι θα αφήσει το σώμα του να το κατασπαράξουν τα αγρίμια, για να τον  εκδικηθεί για όσα του έχει κάνει.
                Ο Έκτωρ πεθαίνοντας  του προφητεύει το δικό του θάνατο από το χέρι του Αλέξανδρου και του Φοίβου.  Με τα λόγια αυτά ξεψύχησε και ο Αχιλλέας δηλώνει πως καρτερεί την ώρα του θανάτου του που θα αποφασίσουν ο Δίας κι οι θεοί.
                Ο Αχιλλέας  γύμνωσε τον Έκτορα από τα όπλα του. Όλοι οι Αχαιοί έτρεξαν να τον δουν νεκρό και να τον κεντήσουν με τις λόγχες τους ειρωνεύομενοι. Ο Αχιλλέας  προτείνει να επιτεθούν στην Τροία και να διαπιστώσουν αν οι Τρώες θα παραδοθούν τώρα που χάθηκε ο Έκτορας ή αν θα συνεχίσουν τον πόλεμο. Όμως, θυμάται ότι ο Πάτροκλος είναι ακόμη άταφος και  λέει πως πρέπει πρώτα να τον τιμήσει. Προτείνει να γιορτάσουν με παιάνα τη μεγάλη τους νίκη.

Οι προτάσεις του Έκτορα προς τον  Αχιλλέα και η απάντηση του  Αχιλλέα. Η ψυχολογική τους εξήγηση.
Ο Έκτορας προτείνει ο νικητής να σεβασθεί το σώμα του νικημένου και να δώσει το σώμα του για να το θάψει η οικογένειά του. Σύμφωνα με τη θρησκευτική αντίληψη η ψυχή δεν μπορεί να αναπαυθεί στον κάτω κόσμο, αν δεν ταφεί. Ψυχολογικά το αίτημα του Έκτορα εξηγείται ως εξής: πιστεύει πως αυτός θα είναι ο ηττημένος και επιχειρεί να δεσμεύσει τον Αχιλλέα στο θέμα της ταφής. Ελπίζει να προστατεύσει το νεκρό του σώμα από την σκύλευση.
                Ο Αχιλλέας αρνείται. Η άρνησή του οφείλεται στο μεγάλο μίσος του για τον Έκτορα. Θέλει να τον εκδικηθεί για το θάνατο του Πατρόκλου  εξευτελίζοντας το σώμα του και στερώντας του την ταφή. Ήδη σκέφτεται και μιλά  σαν νικητής της μονομαχίας, καθώς γνωρίζει πως η Αθηνά είναι με το μέρος του.

Η σκηνή της μονομαχίας: φάσεις, λόγοι και κινήσεις των αντιπάλων, όπλα,  χτυπήματα, το σημάδι που δείχνει στον Έκτορα ότι θα ηττηθεί.

273-305

Μάχη με τα κοντάρια: α) ο Αχιλλέας ρίχνει αλλά ο Έκτορας αποφεύγει το χτύπημα. Περηφανεύεται πως δεν πρόκειται να τραπεί σε φυγή β) ο Έκτορας ρίχνει το κοντάρι του που βρίσκει την ασπίδα του Αχιλλέα.

Ο Έκτορας νομίζει πως ο Δηίφοβος είναι στο πλάι του και τον στηρίζει όμως η Αθηνά δίνει το κοντάρι στον Αχιλλέα.

Το σημάδι ήττας για τον Έκτορα: ο Δηίφοβος δεν είναι εκεί για να φέρει άλλο κοντάρι στον Έκτορα. Εκείνος συνειδητοποιεί το δόλο της Αθηνάς και τη μοίρα του θανάτου του αλλά  δηλώνει πως θα αγωνιστεί γενναία για να τον θυμούνται οι επόμενες γενιές.

306-329

Μάχη με τα ξίφη: ο Έκτορας ορμά με το ξίφος. Ο Αχιλλέας  αμύνεται με την ασπίδα ενώ ταυτόχρονα πετά το κοντάρι του και  πετυχαίνει τον Έκτορα στον τράχηλο σε σημείο κατάλληλο, ώστε να μπορεί να μιλήσει ο ήρωας.
330-366
Διάλογος ετοιμοθάνατου Έκτορα και Αχιλλέα: ο Αχιλλέας καυχιέται για τη νίκη του. Ο Έκτορας ικετεύει να δώσει το σώμα του για ταφή, ο Αχιλλέας αρνείται με μίσος, ο Έκτορας λυπάται και προφητεύει το θάνατο του Αχιλλέα.

Ο ποιητής μας πληροφορεί για το θάνατο του Αχιλλέα, παρόλο που αυτός δεν συμβαίνει στη διάρκεια της Ιλιάδας.
Χ 358-360: Ο Έκτορας  ετοιμοθάνατος προφητεύει πως ο Πάρης και ο  Απόλλωνας θα φονεύσουν τον Αχιλλέα μπροστά στις Σκαιές Πύλες.
Χ 365-366: Ο Αχιλλέας δηλώνει πως  είναι έτοιμος να δεχθεί το θάνατο, όταν το αποφασίσει ο  Δίας και οι άλλοι θεοί.
Τ 415-417: Ο Ξάνθος, ένα από τα αθάνατα άλογα του Αχιλλέα, με ανθρώπινη φωνή προλέγει το θάνατο του Αχιλλέα από θεό και θνητό μαζί.
Φ 277: Ενώ ο ποταμός Σκαμάνδριος κυνηγά τον Αχιλλέα ο ήρωας απευθύνεται στο Δία και του λέει πως η μητέρα του η Θέτιδα ως τότε τον ξεγελούσε λέγοντας πως θα χαθεί κάτω από τα τείχη της Τροίας από τα βέλη του Φοίβου ενώ  τώρα  κινδυνεύει να χάσει τη ζωή του εξαιτίας της πλημμύρας του ποταμού.

Ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στο θάνατο του Πάτροκλου και του Έκτορα.

Ο
Θάνατος Πατρόκλου
Θάνατος Έκτορα
Συμμετέχει ο θεός Απόλλωνας με δόλο
Συμμετέχει η θεά Αθηνά με δόλο
Και οι δυο ήρωες φορούν την πανοπλία του Αχιλλέα
Και οι δυο ετοιμοθάνατοι προφητεύουν  το θάνατο του αντιπάλου τους.
Η ψυχή προσωποποιείται να κατεβαίνει στον Άδη κλαίγοντας για την μοίρα της
Το θανατηφόρο χτύπημα δίνεται με κοντάρι
Δ
Ο Πάτροκλος νικιέται από τρεις αντιπάλους ενώ ο Αχιλλέας από δύο
Ο Πάτροκλος δεν ικετεύει για την ταφή του ενώ ο Έκτορας ικετεύει
Τον Πάτροκλο τον παίρνουν οι Αχαιοί ενώ τον Έκτορα δεν τον παίρνουν οι  Τρώες για ταφή
Ο Πάτροκλος τιμωρείται εξαιτίας ύβρεως, γιατί παράκουσε τις εντολές του Αχιλλέα ενώ ο Έκτορας για λόγους εκδίκησης, γιατί σκότωσε τον Πάτροκλο


Ω 468-677
Περίληψη
                Ο Πρίαμος πηγαίνει στη σκηνή του Αχιλλέα. Ικέτευσε τον Αχιλλέα αγκαλιάζοντας τα γόνατά του. Του θύμισε τον δικό του πατέρα ο οποίος αν και βρίσκεται μακριά του, όμως έχει την ελπίδα να τον δει κάποια μέρα, αφού είναι ζωντανός. Όμως ο ίδιος ο Πρίαμος βρίσκεται σε τραγική θέση. Έχασε όλα του τα παιδιά στον πόλεμο αυτό και τώρα έχασε και τον Έκτορα, που φύλαγε την πόλη της Τροίας. Έτσι, ζητά από τον Αχιλλέα να τον λυπηθεί, να δεχθεί τα λύτρα του και να του δώσει τον γιο του, για να τον θάψει.
                Ο Αχιλλέας συγκινήθηκε όταν άκουσε τα λόγια για τον πατέρα του και στην αρχή έσπρωξε μακριά του τον Πρίαμο. Και οι δυο έκλαιγαν. Ο  Πρίαμος για τον Έκτορα, ο Αχιλλέας για τον πατέρα του και για τον Πάτροκλο.
                Στη συνέχεια ο Αχιλλέας σήκωσε τον Πρίαμο και αφού τον θαύμασε για το θάρρος του να έλθει στα πλοία των Αχαιών του είπε να σταματήσει να κλαίει και να κρύψει τον πόνο του στην ψυχή του. Διαπιστώνει πως οι θεοί δίνουν στους ανθρώπους ανάμεικτα βάσανα και χαρές αλλά σε ορισμένους δίνουν μόνο λύπες.               Λέει για τον πατέρα του, τον Πηλέα, πως αν και έχει πολλά αγαθά, όμως έχει μόνο ένα γιο και αυτός δεν βρίσκεται κοντά του για να τον γηροκομήσει. Για τον ίδιο τον Πρίαμο λέει πως θεωρούνταν από τους πιο ευτυχισμένους για τα πλούτη και τα πολλά παιδιά του. Όμως τον έπληξε η συμφορά του πολέμου. Προσπαθεί να τον παρηγορήσει και τον παρακινεί να μη θλίβεται.
                Ο Πρίαμος του απαντά πως δεν μπορεί να παρηγορηθεί όσο ο Έκτορας μένει άταφος. Τον ικετεύει να δεχθεί τα λύτρα και να τον λυπηθεί. Ο Αχιλλέας του απάντησε πως ο Δίας τον διέταξε να  το κάνει και πως κάποιος θεός οδήγησε τον Πρίαμο στη σκηνή του, αφού μπόρεσε να φθάσει ως εκεί. Του ζητά να  μην τον εξαγριώνει με τις ικεσίες του, γιατί μπορεί να παραβεί την εντολή του Δία.
                Ο Αχιλλέας  διέταξε να φέρουν στη σκηνή του τα λύτρα. Να πλύνουν το νεκρό σώμα του Έκτορα. Ο ίδιος το έβαλε στην άμαξα ζητώντας από τον νεκρό Πάτροκλο να μην θυμώσει, αφού θα του αφιερώσει ένα μέρος των λύτρων.
                Ο Αχιλλέας ζήτησε από τον Πρίαμο να δειπνήσει μαζί του και να αναβάλλει για λίγο το θρήνο για το νεκρό του γιο. Του φέρνει το παράδειγμα της Νιόβης που αν και έχασε την ίδια μέρα τα δώδεκα παιδιά της από το Φοίβο και την Άρτεμη, όμως δεν λησμόνησε να λάβει τροφή.
                Αφού ετοιμάσθηκε το τραπέζι δείπνησαν. Ο Πρίαμος θαύμαζε τη σωματική διάπλαση του Αχιλλέα και ο Αχιλλέας θαύμαζε την αγαθή παρουσία και την ικανότητα λόγου του Πριάμου.
Στη συνέχεια ο Πρίαμος ζήτησε να ξεκουραστεί  και ο Αχιλλέας ζήτησε και έστρωσαν κλίνη έξω από τη σκηνή, για να μην αντιληφθεί κανείς Αχαιός την παρουσία του.  Του είπε πως όσες μέρες χρειαστεί να θρηνήσει και να θάψει το γιο του, τόσες μέρες οι Αχαιοί θα απέχουν από τη μάχη.
                Ο Πρίαμος ζητά εννέα μέρες για το θρήνο. Τη δέκατη θα γίνει η ταφή και την ενδέκατη θα υψωθεί ο τάφος. Την δωδέκατη μέρα μπορεί ο Αχιλλέας να ξαναρχίσει τον πόλεμο. Ο Αχιλλέας του υποσχέθηκε δίνοντας του το χέρι και επισφραγίζοντας τη συμφωνία. Στη συνέχεια αποκοιμήθηκαν.                  

Ενέργειες, επιχειρήματα και άλλα μέσα με τα οποία ο Πρίαμος προδιαθέτει ευνοϊκά τον Αχιλλέα.
1.       Ικετεύει, γονατίζει, αγκαλιάζει τα γόνατα του Αχιλλέα, του φιλάει τα χέρια.
2.       Του θυμίζει τον Πηλέα, τον πατέρα του και λέει πως κι οι δυο είναι γέροι και έχουν πολλά βάσανα.
3.       Δίνει έμφαση στα λύτρα που έφερε.
4.       Ζητά να σεβαστεί τους θεούς και να τον συμπονέσει.
5.       Τονίζει πως ταπεινώνεται μπροστά του φιλώντας τα χέρια του φονιά των γιων του.
Η  παράτολμη και επικίνδυνη ενέργεια του Πριάμου
Ο Αχιλλέας θαυμάζει το θάρρος του Πριάμου να έλθει στη σκηνή του.
Ο Αχιλλέας οργίζεται και απειλεί πως αν ο Πρίαμος είναι πολύ επίμονος  μπορεί να μην ακούσει τη διαταγή του Δία και μην δεχθεί την ικεσία του κάνοντας κακό στον ίδιο. 
Ο Αχιλλέας δεν αφήνει τον Πρίαμο να δει το νεκρό σώμα του Έκτορα γιατι αν ο Πρίαμος οργισθεί, θα οργισθεί και ο ίδιος και μπορεί να τον σκοτώσει.
Αν άλλοι Αχαιοί αντιληφθούν πως ο Πρίαμος είναι εκεί, μπορεί να παρέμβουν και να μην δοθεί ο Έκτορας στον Πρίαμο.

Ο πόλεμος είναι οδυνηρός όχι μόνο για τον Πρίαμο αλλά και για τον Αχιλλέα.
Η μοίρα είναι κοινή και για τους δυο. Ο Πρίαμος κλαίει για τον  χαμένο γιο του, ο Αχιλλέας κλαίει για τον χαμένο φίλο του και  λυπάται πολύ γιατί είναι μακριά από τον πατέρα του και δεν μπορεί να τον φροντίσει στα γεράματά του.

Ο Αχιλλέας προσπαθεί να παρηγορήσει τον  Πρίαμο και να συμφιλιωθεί μαζί του.
Με απαλή κίνηση τον απομακρύνει από τη θέση ικεσίας. Κλαίει μαζί του. Εκφράζει τον οίκτο του για τα βάσανα του Πριάμου. Τον θαυμάζει για το θάρρος του να φθάσει στη σκηνή του για να ζητήσει το σώμα του γιου του. Τον παρηγορεί με την ιδέα πως τα βάσανα τα δίνουν οι θεοί και οι θρήνοι δεν ωφελούν αλλά επιτείνουν τον ψυχικό πόνο. Τον παρακινεί να μη θρηνεί, γιατί μπορεί να πάθει κι άλλο κακό από τη στενοχώρια.
Περιποιείται το νεκρό σώμα του Έκτορα και το τοποθετεί ο ίδιος στην άμαξα. Προσφέρει πλούσιο δείπνο και  βάζει τον Πρίαμο να ξεκουραστεί πριν φύγει. Προσφέρει  όσο χρόνο θέλει ο Πρίαμος για να θάψει και να τιμήσει το γιο του υποσχόμενος με φιλική χειραψία εκεχειρία για αυτό το διάστημα.

Ο Δίας δεν συμφωνεί να κλέψει ο Ερμής το σώμα του Έκτορα (όπως πρότειναν οι άλλοι θεοί) αλλά να το δώσει ο ίδιος ο Αχιλλέας, ώστε να προσφερθεί στον Αχιλλέα αυτή τη «δόξα».
Ο Αχιλλέας λυτρώνει τον Έκτορα και παράλληλα  αποκαθίσταται ηθικά και ο ίδιος. Κερδίζει δόξα όχι πια πολεμική, αλλά ηθική. Δείχνει πως δεν είναι μόνο η ανδρεία και η τιμή αλλά και η ανθρωπιά σημαντική για την ανθρώπινη ζωή.
                Ο Αχιλλέας με αυτήν την πράξη δείχνει πως δεν είναι μόνο ένας σκληρός και εκδικητικός πολεμιστής, αλλά και άνθρωπος με ανθρωπιστικές αξίες: σεβασμό, ευγένεια και ανώτερο ήθος. Μετριάζεται η σκληρή εικόνα του ανθρώπου που κακοποιεί έναν νεκρό και δείχνεται μεγαλόψυχος.









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου